Zapewne już od dzieciństwa słyszałaś, że trzeba jeść. Jedz, bo nie urośniesz, nie będziesz mieć siły, nie dasz rady się bawić z dziećmi. Po co właściwie jedzenie jest w Twoim życiu?
W tym artykule omówię funkcje żywności w Twoim życiu. Po co właściwie jesz? Czy jedzenie jest faktycznie niezbędne w Twoim życiu? Dlaczego nie można zjeść porządnie raz w miesiącu i potem nic nie jeść?
Historia z lekcji biologii
Przypomnij sobie lata szkolne, siedzisz w ławce na lekcji biologii. Nauczyciel omawia po kolei podstawowe funkcje życiowe. Pamiętasz może jakie funkcje życiowe wymieniał?
Spokojnie, to nie odpytka na ocenę 😉
Funkcje życiowe, czyli to, co robisz, aby żyć:
- Oddychanie
- Wydalanie
- Rozmnażanie
- Ruch
- Reagowanie na bodźce
- Wzrost i rozwój
I…
ODŻYWIANIE.
Czyli jesz po to, aby żyć!
Wiesz, ile najdłużej przeżył człowiek bez jedzenia?
Ja znalazłam historię o 25 latku, który przeżył bez jedzenia 73 dni. Dla porównania najdłuższy opisany przypadek przeżycia człowieka bez wody, to 9 dni.
Jedzenie jako fizjologia
ŻYWNOŚĆ to środki spożywcze pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, surowe lub przetworzone, naturalne lub przerobione, spożywane przez LUDZI w postaci potraw lub posiłków.
Jedzenie jest trawione dzięki enzymom i hormonom, a następnie wchłaniane do każdej komórki Twojego ciała. W ten sposób dostarczasz energii, białka, tłuszczów, węglowodanów, składników mineralnych, witamin i błonnika. Dzięki temu masz siłę wstać z łóżka, umyć się, zjeść, pracować, ćwiczyć i robić to, na co aktualnie masz ochotę.
Jeśli dostarczasz pożywienie każdego dnia, masz pewność, że Twój organizm ma siłę i energię do działania. To jest podstawa. Jeśli Twoja dieta jest źle zbilansowana, rozpoczynasz kaskadę negatywnych skutków, które mogą zakończyć się CHOROBĄ. Więcej o diecie niedoborowej przeczytasz tutaj.
Jedzenie jako zaspokajanie zmysłów
Jedzenie to przyjemność. Jesz oczami, jeśli potrawa jest ładna, estetycznie podana od razu przyjemniej się ją spożywa. Słyszysz, że koleżanki rozmawiają o niedzielnym obiedzie i od razu zaczynasz myśleć o jedzeniu. Smak i zapach jedzenia to również bardzo ważny element. Jeśli coś brzydko pachnie i ma nijaki smak, nie chcesz tego jeść. Dodatkowo jedzenie zaspokaja zmysł dotyku (szczególnie w przypadku dzieci, które jedzą rączkami, poznając strukturę potrawy). Żywność zaspokaja wszystkie zmysły człowieka.
Jedzenie jako psychologia
Psychologiczne podstawy jedzenia, Twoich wyborów żywieniowych to bardzo rozległa dziedzina wiedzy.
Dlaczego? Ponieważ jedzenie jest wyrażaniem emocji. Wszystkich emocji.
Każdą z tych emocji możesz zaspokajać jedzeniem. Jesteś szczęśliwa, więc idziesz do najlepszej restauracji i wybierasz najdroższe danie z karty. Czujesz smutek, więc masz ochotę zjeść paczkę ciastek na raz. Z drugiej strony, jeśli się czegoś boisz, podświadomie możesz odmawiać jedzenia. Jedzenie emocjami może prowadzić do zaburzeń odżywiania lub napadów kompulsywnego objadania się. Zgłoś się wtedy do psychodietetyka lub psychologa.
Kontynuując, być może jesz po to, aby zaspokoić brak kogoś lub czegoś w Twoim życiu. Brak partnera, dziecka, brak pracy, brak pieniędzy itp. Jedzenie staje się swego rodzaju substytutem tego, czego Ci w Twoim życiu brakuje. Jesz, aby wypełnić pustkę.
Kolejnym psychologicznym aspektem jedzenia jest postrzeganie go jako nagrody (np. dostałam awans w pracy, więc jem najdroższe danie w mojej ulubionej restauracji). Jednocześnie jedzenie może być karą (np. jesz tylko 100% wytrawne posiłki i nie pozwalasz sobie na żaden słodki posiłek).
Jedzenie napędza gospodarkę.
Jesz dla pieniędzy. Kupujesz, więc zapewniasz prace dla rolnika, który posiał i zebrał zboże. Zapewniasz pracę dla producentów, przetwórców, sklepów, kierowców. Sprzedaż żywności to napędzanie gospodarki. Obrót żywności generuje duże pieniądze i zapewnia pracę wielu osobom.
Społeczne funkcje żywności
Integracja z innymi ludźmi
Wyobraź sobie, że jesteś na rodzinnym obiedzie lub na spotkaniu integracyjnym z osobami z pracy. Pojawia się tam jedzenie, jako element łączący ludzi. Zamiast stać i patrzeć na siebie, jesz, aby przełamać lody i nawiązać relację z nowym członkiem rodziny czy znajomym z pracy.
Oddziaływanie na innych ludzi
Czeka Cię ciężka rozmowa z członkiem rodziny, chcesz namówić koleżankę na wspólny wyjazd, chcesz wpłynąć na dziecko, aby bardziej pomagało w obowiązkach domowych.
Co łączy te sytuacje? Przygotowujesz wykwintny obiad lub idziecie do fajnej knajpy, bo jedzeniem można wpłynąć na decyzje innych ludzi.
Czy to słuszne? Nie wiem, ale tak to działa, że serwując ładny i smaczny obiad, szybciej namówisz np. partnera, aby zgodził się na zakup nowej lodówki czy wspólny wyjazd za granicę ;).
Jedzenie jako pozycja społeczna
Zauważ, że w dzisiejszych czasach już nie najnowszy samochód czy wielki telewizor są wyznacznikiem pozycji społecznej. Wszechobecna moda na bycie fit, dbanie o siebie, bycie na ciągłej diecie, spowodowała, że wyznacznikiem pozycji społecznej może być rodzaj produktów, które kupujesz. Dla przykładu:
Siemię lniane: 7 zł/kg
Nasiona Chia: 16 zł/kg
Właściwości nasion chia i siemienia lnianego są bardzo podobne. Oba nasiona dostarczają białka, kwasów tłuszczowych omega 3, żelaza, magnezu, błonnika. Jednak cena nasion chia jest ponad 2x większa niż siemienia lnianego. Dlaczego? Bo nasiona chia oznaczają prestiż, kojarzą się z byciem fit, a siemię lniane jest uznawane za takie proste i pospolite.
Jakie jest moje zdanie o dzieleniu ludzi na lepszych i gorszych ze względu na rodzaj spożywanych produktów?
Absolutnie się z tym NIE ZGADZAM. Osoba, która kupuje siemię lniane zamiast nasion chia, jogurt naturalny zamiast trendy jogurtu kokosowego, mąkę orkiszową zamiast mąki kasztanowej jest tak samo WARTOŚCIOWA i może być na ZDROWEJ I PEŁNOWARTOŚCIOWEJ DIECIE. I tu przechodzimy do kolejnego argumentu pokazującego, dlaczego jesz. Czyli…
Jedzenie jako podążanie za modą i trendami
Warto podkreślić, że wszechobecna moda na diety cud, szybkie i łatwe efekty, idealne ciało, idealnie wyglądające posiłki, perfekcyjne zdjęcia, mogą zaburzać obraz zdrowej i pełnowartościowej diety. Dzisiaj rano, omlet połamał mi się podczas przewracania na druga stronę. Do ładnego zdjęcia już się nie nadawał, ale czy to oznaczało, że nie mogę go zjeść? Dostarczył mi takich samych wartości jak omlet w całości.
Warto tutaj wspomnieć również o suplementach diety. Producenci suplementów wmawiają w reklamach, że branie suplementu XYZ (najlepiej 5 naraz) jest modne, zapewni zdrowie i dobre samopoczucie.
Jednak muszę się z tym nie zgodzić. Suplementy diety są przereklamowane. Biorąc suplementy bez wskazań lekarskich, suplementujesz w ciemno. O 10 powodach, dlaczego suplementy nie są dla Ciebie pisałam w tym artykule.
Pamiętaj, że:
Moda i trendy przeminą, zdrowe nawyki żywieniowe zostaną z Tobą na zawsze. Aga Mineralna
Jedzenie jako poczucie bezpieczeństwa
Przypomnij sobie, co działo się w marcu 2020 w Polsce? Początek pandemii koronawirusa. Nowa sytuacja, strach, niepewność i… masowe zakupy w sklepach spożywczych. Z czego to wynikało?
Zabrano nam poczucie bezpieczeństwa. Wcześniej to wojna kojarzyła się z głodem, stanem zagrożenia. Zgodnie z tym, o czym pisałam na początku tego artykułu, odżywianie to podstawowa funkcja życiowa. A więc strach, że tego jedzenia może zabraknąć wyzwala instynkty zwierzęce.
Stąd bardzo łatwo można manipulować ludźmi właśnie żywnością, dlatego, że daje ona poczucie bezpieczeństwa. Jeśli czujesz strach, zagrożenie nie jesteś w stanie normalnie funkcjonować.
Więc jesz po to, aby zapewnić sobie poczucie bezpieczeństwa.
Jak widzisz, jest bardzo wiele czynników, które powodują, że jesz. Oczywiście główny powód to głód i dostaczanie energii, ale jest wiele pozażywieniowych czynników, które wpływają na to, jakie produkty w danej chwili spożywasz.
Jeśli wolisz wysłuchać tego artykułu w formie mówionej, odsyłam Cię do LIVE, gdzie omawiałam powody dlaczego ludzie jedzą.
Trzymaj się mineralnie i naturalnie 🙂
Agnieszka Cuch, dietetyk. Aga Mineralna pokaże Ci prosto i praktycznie jak mieć energię do działania na każdy dzień. Uczę jak dostarczać składniki mineralne, naturalnie, z dietą. Jestem autorką wyzwania #dostarczamżelazo, w którym wzięło udział prawie 50 osób. Wyzwanie ma na celu skutecznie podnieść poziom żelaza i ferrytyny i pokonać ciągłe zmęczenie. Prywatnie, jestem mamą dwójki i pokazuję macierzyństwo bez lukru.